همیشه برای رفتن به سرکار نیاز به داشتن تحصیلات دانشگاهی نیست و افراد با مهارت و دارای کارت فنی و حرفه‌ای نیز می‌توانند در مؤسسات مربوطه مشغول به کار شوند. با گسترش رشته‌های فنی و حرفه‌ای و افزایش متقاضیان برای ثبت نام در این دوره‌های مربوط به آن، این سؤال پیش می‌آید که مدرک سازمان فنی و حرفه‌ای چقدر معتبر و با ارزش است؟
امروزه دغدغه بسیاری از دارندگان مدرک فنی و حرفه‌ای این است که تا چه حد می‌توان با استفاده از این مدرک در مراکز مختلف دولتی و غیر دولتی استخدام شد؟ در این مقاله سعی کرده‌ایم به موضوعات مربوط به مدرک فنی و حرفه‌ای پردازیم؛ بنابراین توصیه می‌شود در ادامه با ما همراه باشید.
آشنایی با مدرک فنی و حرفه‌ای
افراد بعد از گذراندن دوره‌های مهارت در کلاس‌های فنی و حرفه‌ای، با شرکت در آزمون‌های ادواری و کسب نمره قبولی، موفق به اخذ مدرک فنی و حرفه‌ای در رشته مورد نظر می‌شوند. بعد از گذشت ۲ تا ۳ ماه بعد از قبولی در آزمون، گواهینامه فنی و حرفه‌ای برای شخص صادر می‌شود که کاملاً قانونی و معتبر است. در ایران در رشته‌های مختلف فنی، گواهینامه‌های صادر شده از سوی سازمان، اعتبار بین‌المللی دارند.
انواع مدرک فنی و حرفه‌ای
مدارک فنی و حرفه‌ای با توجه به میزان اعتبار و نوع کاربردی که دارند؛ دارای انواع مختلف زیر است.
مدرک رسمی فنی و حرفه‌ای:
این نوع مدرک از اعتبار خارج از کشور بین المللی نیز بهره می‌برد. برای گرفتن آن، فرد باید آزمون‌های ادواری مختلفی را پشت سر بگذارد تا پس از قبولی در آزمون، موفق به اخذ این مدرک شود. گواهینامه رسمی فنی و حرفه‌ای، به هر زبانی قابل ترجمه است و برای دریافت وام یا تسهیلات جهت خود اشتغالی می‌توان از آن استفاده کرد.
مدرک مورد تأیید فنی و حرفه‌ای:
این مدارک در آموزشگاه‌های آزاد تحت نظارت فنی و حرفه‌ای صادر می‌شود. یعنی فرد در کلاس‌های آموزشی و مهارتی مربوط به این آموزشگاه‌ها شرکت کرده است و با قبولی در آزمون برگزار شده توسط آموزشگاه، موفق به گرفتن مدرک فنی و حرفه‌ای می‌شود. لوگو یا نشان آموزشگاه و همچنین لوگوی سازمان فنی و حرفه‌ای بر روی کارت صادر شده حک می‌شود.
مدرک گذر مهارتی فنی و حرفه‌ای:
این نوع مدرک تا حدودی غیر رسمی است و برای مدت زمانی کوتاهی صادر می‌شود. این گواهینامه‌ها معمولاً در همایش‌ها، سمینارها یا کارگاه‌های دو ساعته به شرکت‌کنندگان داده می‌شود. برای صدور این‌گونه کارت‌ها هیچ‌گونه آزمون یا هزینه‌ای از فرد گرفته نمی‌شود.
مزایای مدارک معتبر فنی و حرفه‌ای:
همان‌طور که قبلاً هم گفته شد، فرد دارای کارت مهارت فنی و حرفه‌ای می‌تواند از خدمات و امکانات ویژه‌ای استفاده کند. در زیر به برخی از این مزایا اشاره‌ای کوتاه می‌کنیم.
۱- گرفتن وام و تسهیلات:
برای دارندگان این مدارک، از سوی دولت و نهادهای دولتی، اعتباراتی جهت ایجاد وام و تسهیلات برای کارجویان دارای مدرک معتبر فنی و حرفه‌ای در نظر گرفته می‌شود. یکی از این نهادها خود سازمان فنی و حرفه‌ای است که از طریق صندوق توسعه ملی و اشتغال‌زایی، به افراد دارای گواهینامه فنی جهت ایجاد اشتغال و کسب و کار نو وام می‌دهد.
۲- امکان تدریس در آموزشگاه‌های آزاد فنی:
افراد دارای مدرک معتبر فنی از سازمان فنی و حرفه‌ای، می‌توانند علاوه بر این که از تسهیلات خود اشتغالی استفاده کنند، به عنوان مربی و کمک مربی کلاس‌های فنی در آموزشگاه‌های تحت نظر سازمان فعالیت کنند و از حقوق و مزایای آن بهره‌مند شوند.
۳- امکان ادامه تحصیل برای افرادی که موفق به اخذ دیپلم نشده‌اند:
دانش‌آموزانی که در هنرستان‌ها و مراکز کار و دانش نتوانسته‌اند مدرک دیپلم خود را بگیرند با استفاده از مدرک فنی قادر خواهند بود دیپلم رسمی فنی را اخذ نمایند. این گونه افراد بعد از گرفتن مدرک فنی می‌توانند به عنوان یک فرد با مهارت و فنی در مؤسسات فنی مشغول به کار شوند.
۴- امکان ادامه تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی:
با استفاده از مدرک معتبر فنی و حرفه‌ای می‌توان در برخی از رشته‌های دانشگاهی مرتبط با رشته فنی مورد نظر، در مقاطع کاردانی یا کارشناسی ادامه تحصیل داد. البته افراد متقاضی برای ورود به دانشگاه باید دوره پیش دانشگاهی را بگذرانند تا بتوانند در دانشگاه‌های فنی برای ادامه تحصیل پذیرفته شوند.
۵- سریع‌تر وارد بازار کار شدن:
افراد دارای گواهینامه مهارت فنی می‌توانند در کارگاه‌ها، مؤسسات، شرکت‌های خصوصی و همچنین سازمان‌های دولتی استخدام شوند. در واقع می‌توان گفت جذب افراد دارای مهارت و گواهینامه فنی، به بازار سریع‌تر و راحت‌تر صورت می‌گیرد.
6- بیمه تامین اجتماعی برای دارندگان کارت فنی و حرفه‌ای در برخی از مشاغل:
یکی از مزایای مهمی که کارت فنی و حرفه‌ای برای دارندگان این گواهینامه دارد، این است که می‌توان با استفاده از آن خود را بیمه کرد. این امکان برای افراد دارای کارت فنی قالیبافی، صنایع دستی و ساختمانی امکان پذیر است. یعنی این افراد با درصد زیادی از هزینه دولتی بیمه شده و در آینده بازنشسته می‌شوند.
۷- دریافت پروانه کسب در برخی مشاغل صنعتی:
برای راه‌اندازی و گرفتن پروانه کسب در برخی از مشاغل فنی، نیاز به ارائه کارت معتبر فنی و حرفه‌ای است. برخی از این مشاغل شامل صنایع دستی و قالیبافی، تعمیرات موبایل، کامپیوتر، لپ تاپ، نصب پکیج و آسانسور و غیره است.
۸- امکان مهاجرت و گرفتن ویزا با کارت فنی و حرفه‌ای:
دارندگان گواهینامه فنی می‌توانند از طریق این مدرک، برای گرفتن ویزا و مهاجرت اقدام نمایند. به طور کلی مدرک فنی و حرفه‌ای، یکی از روش‌های مهاجرت و اقامت گرفتن است.
میزان اعتبار مدارک فنی در خارج از کشور:
در اکثر کشورهای دنیا، میزان اعتبار و ارزش مدارک فنی بسیار بالا است. به طور کلی مدارک فنی و حرفه‌ای بین المللی بوده و در تمام کشورهای عضو سازمان ILO معتبر است. همه کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه، عضو این سازمان هستند که تعداد آن‌ها به بیش از هفتاد کشور در جهان می‌رسد. به طوری که هر فرد دارای مدرک فنی در کشورهای مذکور می‌تواند با ارائه آن، مشغول به کار شود.
در واقع با توجه به این که مدرک فنی قابل ترجمه بوده و در هر کشوری با هر زبانی به رسمیت شناخته می‌شود پس اعتبار بین‌المللی هم دارد. در برخی از کشورها برای افراد دارای مدرک فنی راحت‌تر از افراد دارای مدرک دانشگاهی، کار پیدا می‌شود. تنها نکته مهمی که وجود دارد؛ داشتن سابقه و تجربه کاری است که در خارج از کشور این مسئله برای کارجویان بسیار حائز اهمیت است.
جمع‌بندی
مدارک فنی و حرفه‌ای جزء مدارک بین‌المللی محسوب می‌شود که در کشورهای عضو سازمان ILO به رسمیت شناخته می‌شود. متقاضیان کارت مهارت فنی می‌توانند از طریق خود سازمان یا آموزشگاه‌های تحت نظر سازمان، اقدام به گرفتن آن نمایند. این مدرک به سه صورت رسمی، موقت و مورد تایید سازمان صادر می‌شود.
در بیش از هفتاد کشور دنیا مدرک فنی و حرفه‌ای پذیرفته می‌شود و جویندگان کار می‌توانند با ارائه آن و داشتن تجربه کاری، در حرفه مورد نظر مشغول شوند. با استفاده از مدرک فنی و حرفه‌ای می‌توان مورد حمایت بیمه تأمین اجتماعی نیز قرار گرفت و از امکانات دیگری نظیر مهاجرت،ادامه تحصیل بهره‌مند شد.